Son iki əsrdə  Qafqazda  azərbaycanlılara qarşı  məqsədyönlü şəkildə  həyata  keçirilmiş  etnik təmizləmə və soyqırım  siyasəti  nəticəsində  xalqımız  ağır  məhrumiyyətlərə və məşəqqətlərə məruz  qalmışdır.  Xalqımızın parçalanmasının və didərgin salınmasının,  qədim və tarixi torpaqlarımızın  bölünməsinin   əsası  1813-cü və 1828-ci  illərdə  imzalanmış  Gülüstan və Türkmənçay  müqavilələri əsasında həyata keçirilmişdir.   

   Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra xalqımızın müxtəlif əsrlərdə  başına törədilən vəhşiliklər alimlər tərəfindən tədqiq olunmağa və onların əsasında əsərlər yazılmağa başlanıldı.             

   Oxuculara təqdim olunan “Azərbaycanda ermənilərin  törətdiyi soyqırım” kitabında «31 mart azərbaycanlıların soyqırımı günüdür» tarixi  elmi-praktiki konfransın materialları, tanınmış ziyalıların əsərləri və AMEA  Gəncə Bölməsinin  əməkdaşlarının məqalələri verilmişdir. Kitabda tarixi faktlar və arxiv materialları  əsasında erməni millətçilərinin müxtəlif dövrlərdə ölkəmizdə törətdiyi vəhşiliklər öz əksini tapmışdır.           

  Topluda  Türkiyə və Azərbaycan  torpaqları hesabına  erməni dövləti yaratmaq xülyası ilə  dinc əhaliyə qarşı  cinayət  törədən,  azərbaycanlıları amansızlıqla qətlə yetirən, onları  ata-baba torpaqlarından  zorla qovan, əmlaklarını  talayıb-yandıran,  qədim tarixi abidələrini  dağıdan ermənilərin  cinayətkar əməlləri  tutarlı tarixi sənədlər  və materiallar əsasında alimlər tərəfindən  araşdırılmışdır.    

   Üç  fəsildən ibarət  olan  toplunun  birinci  fəslində  azərbaycanlıların  soyqırım yaddaşı, ikinci  fəslində isə  erməni-rus  birləşmələrinin  1914-1915-ci illərdə  Qars vilayətində törətdikləri  soyqırım  haqqında  tarixi  faktlar  şərh edilir.   Üçüncü  fəsildə isə  1826-1828-ci  illər Rusiya-İran  və 1828-1829-cu illər Rusiya-Türkiytə müharibələri nəticəsində  İravan xanlığının ərazisində dağıdılmış  kəndlərin, 1918-ci ildə  İrəvan quberniyasında dağıdılmış və boşaldılmış  azərbaycanlı yaşayış məntəqələrinin, 1919-cu ilin son iki ayında  ermənilərin  İrəvan quberniyasında  darmadağın etdikləri müsəlman kəndlərinin siyahısı təqdim olunur.                                                                                                                          

   Kitabda Şamaxı və  Quba  qəzasında  ermənilər tərəfindən  qarət edilən  və dağıdılan  kəndlərin siyahısı ilə yanaşı Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin  fərmanlarına əsasən  Ermənistan ərazisində  adları  dəyişdirilmiş  azərbacanlılara  məxsus  yer  adlarının siyahısı da  yer almışdır.                      

   Kitabla tanış olmaq hər bir azərbaycanlının,  elmi işçinin, aspirantın və tələbə-gənclərin vətəndaşlıq borcudur.               

   Soyqırım tarixi,  onun  faciəvi  nəticələri  geniş oxucu kütləsi üçün unudulmaz  yaddaş  tarixidir.

   Gəncə, “Elm” nəşriyyatı-2011.