XƏBƏRLƏR
21.05.2025 / Konfranslar, iclaslar
AMEA-nın Gəncə Bölməsində Nizami Gəncəvi yaradıcılığının Üzeyir Hacıbəyliyə təsiri haqqında seminar keçirilib

   Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin ”Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyinin qeyd edilməsi haqqında” 3 fevral 2025-ci il tarixli Sərəncamının  müddəalarına uyğun olaraq, AMEA-nın Gəncə Bölməsində dahi bəstəkarın yaradıcılığına həsr olunmuş  bir sıra tədbirlərin keçirilməsinə  dair plan hazırlanıb .

   “Üzeyir Hacıbəyli və Nizmi Gəncəvi” mövzusundakı seminar da bu tədbirlər çərçivəsində keçirilib.

   Seminarın aparıcısı, AMEA-nın sədrinin müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Əlimuxtar Muxtarov öz çıxışının əsas ideyasını Azərbaycanın iki böyük övladı Nizami Gəncəvi və Üzeyir Hacıbəylinin - yaşadıqları dövrləri 8 əsr ayırmış olsa belə, zamanın fövqündə duran və  ən yüksək  yaradıcı meyarlara sahib olan bu dahi şəxsiyyətlərin - ruh doğmalığı üzərində qurmağa çalışıb.

   Bu baxımdan, çıxışçı, Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”sində musiqiyə dair  təsvirlər, eləcə də 60- dək musiqi alətinin adının çəkilməsinin, şairin poetikasının zənginliyinin, xüsusən də qəzəllərinin özü-özlüyündə  dərin melodikliyinin heç şübhəsiz, Azərbaycanın ən qabaqcıl ziyalılarından olan, hərtərəfli bilikli şəxs, böyük istedad sahibi Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcı enerjisini daha da qüdrətləndirən amillərdən olduğunu vurğulayıb.

   Ə. Muxtarov dahi bəstəkarın  Nizami Gəncəvinin 800 illik yubileyi münasibətilə 1941-ci ildə Süleyman Rüstəmin sözlərinə bəstələdiyi “Nizami” kantatasının, ən başlıcası isə dahi şairin iki qəzəlinə 1941-ci və 1943-cü illərdə bəstələdiyi “Sənsiz” və “Sevgili canan” romanslarının tarixçəsi haqda da danışıb. Çıxışçi xüsusən bu iki şedevr romansla Üzeyir bəyin romans-qəzəl janrının əsasını qoymuş olduğunu diqqətə çatdırıb.

   Seminarda maraq doğuran daha bir məqam Nizaminin portretinin yaradılmasında Üzeyir bəyin də rol oynaması məsələsi  olub. Belə ki, dahi şairin  800 illiyi ərəfəsində onun ən yaxşı portretinin işlənilməsi üzrə elan olunmuş müsabiqədə bəyənilmiş  eskizin qalibi rəssam Qəzənfər Xalıqov karandaşla çəkdiyi həmin ilkin variantı rəngli portretə çevirərkən, məhz Üzeyir Hacıbəylinin məsləhəti ilə Ağcabədidə yaşayan, onun və digər görkəmli ziyalıların yetişməsində rol oynamış axund Mirzə Mehdi Sarıcalının orta əsrlər geyimində naturasından işləyib.

   İştirakçılar onları maraqlandıran suallar və mülahizələrini bölüşüblər

   Seminar  “Nizami” filmindən götürülən, böyük müğənni və musiqiçi Müslüm Maqomayevin ifasında “Sevgil canan” romansının səsləndiyi fraqmentlə yekunlaşıb.